سقفهاي کانورتيبل علاوهبر ظاهر جذاب، پيچيدگيهاي مهندسي فراواني دارند. در ادامه به معرفي مکانيزمهاي مورد استفاده در آنها و نحوهي عملکردشان ميپردازيم.
عبور باد از ميان موها و حس جريان هواي اطراف باعث ميشود لذت جاده و مناظر دوچندان شود. اين حس خوشايند تنها يکي از مزاياي هيجانانگيز نشستن در يک خودروي کانورتيبل (روباز يا سقف جمعشونده) است. خودروي کانورتيبل ظاهري جذاب و اغلب جوانپسند دارد که بهلطف سقف متحرک ميتواند تجربههاي هيجانانگيزتري نسبت به خودروهاي معمولي رقم بزند. در اين مقاله با نگاهي دقيق به مکانيزم عملکرد سقفهاي کانورتيبل با ويژگيهاي طراحي و جزئيات مهندسي آنها آشنا ميشويم.
طراحي يک خودروي روباز بهسادگي بريدن سقف و نصب پارچهاي تاشو نيست. حقيقت اين است که سقف در يک خودروي معمولي براي تأمين امنيت و استحکام ساختار شاسي خودرو حياتي است. در حالت استاندارد سقف مانع پيچش و خمشدن خودرو ميشود و طراحي خودرويي بدون سقف مانند طراحي يک پل معلق بدون استفاده از کابل است. خودروي بدون سقفي که از لحاظ ساختاري استحکام کافي نداشته باشد، پيچوتاب ميخورد و درنتيجه فرمانپذيري ضعيفي دارد. براي مثال هنگام عبور از روي سرعتگير (خصوصا در صورت عبور قطري و مورب) بدنهي خودرو بهطور کاملا ملموس دچار پيچش خواهد شد.
براي حل اين معضل، ساختار يک خودروي کانورتيبل بايد بهطور قابلتوجهي استحکام يابد و بدنهي خودرو بايد با سازههاي سنگين تقويت شود که همين امر باعث ميشود اغلب خودروهاي کانورتيبل نسبت به نسخههاي استاندارد سنگينتر باشند.
بهطور معمول خودروهاي کانورتيبل در حالتي که سقفشان جمع شده است، نسبت به نسخههاي استاندارد، ويژگيهاي آيروديناميکي ضعيفتري دارند. وجود يک سقف کشيده باعث ميشود، هوا بهصورت جريان آرام در اطراف خودرو جريان يابد و درنتيجه ضريب درگ کاهش مييابد. با اين حال، با پرداختن به جزئيات مهندسي ميتوان خودرويي روباز ساخت که در حالت بدون سقف نيز از لحاظ آيروديناميکي مناسب باشد.
يکي از اين جزئيات، استفاده از شيشهاي کوچک در عقب پشتسريهاي صندلي است. شايد بهصورت تصادفي خودروهاي کانورتيبلي را ديده باشيد که موهاي سرنشينانش به سمت جلو (خلاف جهت حرکت خودرو و وزش باد) حرکت ميکند. دليل اين است که جريان هوا باسرعت از روي شيشهي جلو عبور ميکند و در برخورد با جريان آرام هواي داخل کابين بخشي از آن سرعت خود را از دست ميدهد. با ازدستدادن سرعت اين جريان آشفته شده و يک طوفان افقي کوچک ايجاد ميکند که در کابين خودرو به حرکت درميآيد و آن صحنهي عجيب را رقم ميزند. تعبيهي يک شيشهي کوچک در قسمت عقب راه نفوذ هواي آشفته به درون کابين را سد ميکند و درنتيجه کابين ساکتتر و سرنشينان آسايش بيشتري خواهند داشت. بهعلاوه، خودرو از لحاظ آيروديناميکي عملکرد بهتري خواهد داشت. براي نمونه لکسوس SC430 در حالت سقف بسته و سقف باز تقريبا ويژگيهاي آيروديناميکي يکساني دارد.
هوندا S2000 رودستر نمونهاي از يک خودروي روباز معمولي است. سقف کانورتيبل اين خودرو نيمهخودکار است؛ به اين معني که براي باز و بسته کردن آن راننده بايد گيرههاي تعبيهشده روي شيشهي جلو را باز و بسته کند و سپس با فشردن يک دکمه سقف پارچهاي بهآرامي باز ميشود. در صورتي که شيشههاي خودرو بالا باشند، قبل از بازشدن سقف ابتدا شيشهها بهطور خودکار پايين رفته سپس فرايند بازشدن سقف آغاز ميشود. سقف پارچهاي بهواسطهي يک مکانيزم جمعکننده تا ميشود و در صندوق عقب قرار ميگيرد.
در هوندا S2000 دو موتور الکتريکي در دو طرف پايههاي سقف وظيفهي بهکارانداختن مکانيزم جمعکننده را برعهده دارند. اتصال موتورها با سازهي سقف از طريق يک جفت چرخدنده و ميلهي واسط صورت ميگيرد. مسير حرکت و محل قرارگيري سازه در هر لحظه بهطور دقيق توسط سازهي سقف تعيين ميشود. اتصالي قيچي شکل که توسط اتصال بازوهاي في توسط پين ساخته شده، با باز و بستهشدن خود سقف پارچهاي را باز يا تا ميکند. بهمحض باز شدن سقف گيرههاي تعبيهشده روي شيشهي جلو محکم شده و کل سازه را محکم ميکند. جنس شيشهي عقب در خودروهاي کانورتيبل مختلف تفاوت دارد؛ براي مثال در هوندا S2000 شيشهي عقب از جنس پلاستيک شفاف است و براي کاهش حجم سقف هنگام باز شدن اين پلاستيک نيز تا ميشود. در خودروهاي مدرنتر امروزي شيشهي عقب ديگر از جنس پلاستيک ساخته نميشود و البته قابل تاشدن نيست.
لکسوس SC430 يک خودروي کانورتيبل مجهز به سقف في است. کابين اين خودرو در حالت عادي ساکت است و ساختار مستحکم خودرو کاملا حس ميشود. بهمحض فشردن يک دکمه سقف خودرو باز شده و سطح ديگري از لذت سواري به سرنشينان منتقل خواهد شد. سقف اين خودرو هنگام باز شدن به دو نيمه تقسيم ميشود و در نهايت در قسمت عقب خودرو درون محفظهاي مشترک با صندوق عقب جاي ميگيرد. درست مانند هوندا S2000 در اين خودرو نيز ابتدا شيشهها پايين ميرود، سپس فرايند باز شدن سقف آغاز ميشود. پس از پايينرفتن شيشهها در صندوق عقب از قسمت انتها (نزديک به ستونهاي انتهايي سقف) بالا ميآيد، سپس سقف به دو نيمه تقسيم شده و جمع ميشود. با قرارگرفتن سقف درون محفظهي پيشبينيشده در صندوق عقب بسته ميشود. نکتهي قابلتوجه در مورد اين خودرو قابليت استفاده از صندوق عقب با وجود فضاي کم موجود پس از قرارگيري سقف در آن است.
باتوجه به اينکه مکانيزم سقف کانورتيبل اين خودرو کاملا خودکار عمل ميکند، در مقايسه با هوندا S2000 و خودروهاي قديميتر پيچيدگيهاي فني بيشتري دارد. براي مثال باتوجه به اينکه گيرههاي مختلفي بايد بهطور خودکار باز و بسته شوند، عملگرها و موتورهاي هيدروليکي و الکتريکي مختلفي در اين خودرو تعبيه شده، اما در نهايت اساس مکانيزم اصلي براي باز و بستهکردن سقف مشابه هوندا S2000 است.
براي ثبت آگهي رايگان به سايت شهر 24 مراجعه کنيد.
درباره این سایت